بررسی انواع پله و کاربرد آن

پلکان بخاطر داشتن یک شکل منظم هندسی و تکرار های نظام مند در چشم انسان که ذاتا دوستدار نظم است زیبا جلوه می کند . اما باید انواع پله را شناخت و کاربرد هر کدام را دانست تا اشتباهی در هنگام تصمیم گیری ، برنامه ریزی و اجرا و حتی تعمیرات رخ ندهد . شاید پله تمام چوب بسیار گران و شیکی که دوست دارید را به یک انتخاب جای مناسب کلا از جلو چشم خارج کنید . و یا شاید حضور یک پله نابجا هم فضای زیادی را اشغال کند و هم بسیار نازیبا جلوه کند .

اجزای پله

 پله از ۳ قسمت اصلی پله ، سطح شیب دار و پا گرد و سه قسمت فرعی خیز پله ، آب چکان و نرده تشکیل شده است .

سطح شیب دار همان پایه یا شاسی پله است که بقیه پله روی آن سوار می شود . پاگرد ها برای پیچش و تغییر مسیر در هنگام بالا رفتن از پله در نظر گرفته می شود . خیز پله درجه شیبی است که از پایین به بالا برای کل پله در نظر گرفته می شود . اگر پله ها قسمتی در کنارشان داشته باشند که شیار باریکی است و آب از آن گذر می کند به آن قسمت آب چکان پله می گویند . دور تا دور پله نیاز به حفاظ دارد که به آن حفاظ پله یا نرده پله گفته می شود که دارای جنس ها و طرح های مختلفی است که باعث ایجاد امنیت شده و از سقوط جلوگیری می کند و می توان از دست هم به عنوان نیرویی کمک کننده برای بالا رفتن از پله استفاده کرد .

 

پله استاندارد

پله ، یکی از اجزای ساختمان است که رعایت اصول و استاندارد مهندسی در آن بسیار واجب است . پله ایکه به روش صحیح مهندسی ساخته نشده باشد همیشه باعث آزار و خستگی و دلزدگی است و تغییر و تعمیر آن هم بسیار هزینه بر و دشوار است . انسان ها معمولا حداکثر 12 پله را پشت سر هم براحتی طی می کنند . بنابراین در هر قسمت پله خوب است که 12 پله پشت سر بگذاریم و در بین آنها پاگرد . پله هایی که ارتفاع زیادی دارند باعث خستگی پا می شوند استاندارد ارتفاع پله 18 سانتی متر است . اندازه کف هم 33 سانتی متر حداقل باید باشد تا براحتی بتوان بر روی پله قدم گذاشت . یکی از واجبات پله ، نرده و یا حفاظ است که باید ارتفاع آن ها حداقل 80 سانتی متر باشد . تا ایمنی حفظ شود .

معرفی انواع پله

پله ها از سه منظر طبقه بندی می شوند :

• از نظر مصالح بکار رفته
• از نظر کاربرد پله
• از نظر شکل ظاهری

از نظر مصالح بکار رفته ، پله ها انواع متفاوت دارند ، انواع پله چوبی ، پله فولادی ، پله سنگی ، پله بتنی ، پله پلکسی و پله چوبی- فلزی پله های شیشه ای و ... وجود دارند . هر کدام از این پله ها قابلیت ها و زیبایی های منحصر بفرد و کاربردهای خاص خود را دارند .

از نظر کاربرد هم پله ها به دسته های مختلفی مثل پله های بیرونی ساختمان ، پله های طبقات ، پله های ورودی ، پله های حیاط و فضا های باز و پله های دکور و تزئینی و ... طبقه بندی می شوند .

به لحاظ شکل ظاهری ، پله های مستقیم ، پیچ ، نیم پیچ ، یک طرفه ، دو طرفه و ... هستند .

در ادامه این نوشتار با برخی از انواع پله آشنا می شویم .

پله مستقیم

ساده ترین شکل پله است ، پله ای کاملا راست بدون هیچ تغییر جهت ، خمش و پیچی . طول این نوع پله بلند تر از سایر پله هاست به همین دلیل در جاهایی که فضا برای پله زیاد است می توان از این پله استفاده کرد . شکل کلی این پلکان بر روی کاغذ مستطیل شکل است . پلکان مستقیم خود به چند دسته تقسیم می شود :

• پله مستقیم یک طرفه ، طول این پله ها معمولا بلند است فضای زیادی اشغال می کند و بالا رفتن از آنها خسته کننده است .
• پله مستقیم دو طرفه با پاگرد وسط با سه بازو ، معمولترین و رایج ترین نوع پله هستند . یک ردیف پله داریم یک پاگرد و بعد ردیف دوم ، در پاگرد پا کمی استراحت می کند و از خستگی آن کم می شود .
• پله مستقیم دو طرفه با دو پاگرد و سه بازو . دارای دو ردیف پله کم عرض و یک ردیف پله عریض است . معمولا مخصوص فضاهای تجاری اداری است .
• پله مستقیم سه طرفه با دو پاگرد و سه بازو .  از این پله در ساختمان هایی که ارتفاع بین طبقات بلند و فضای پله کم است استفاده می شود . از فضای بین این پله ها می توان برای تعبیه آسانسور استفاده نمود .

پله پیچ

زیباترین نوع پله ، پله پیچ است . معمولا اگر جا برای تعبیه پله مستقیم کم باشد ازین نوع پله استفاده می شود . بسته به فضا می توان زاویه پیج را کم و زیاد در نظر گرفت . انواع پله پیچ :

• پله با پیچ قائم
• پله با پیچ تزئینی

پله با پیچ قائم دارای پاگردی است که در پاگرد آن چند پله با چرخش قرار می گیرد .

پله با پیچ تزئینی در ساختمان های دوبلکس و لاکچری دیده می شود . این پله ها معمولا عریض است . هرچه خانه مجلل تر و بزرگ تر باشد پله آن را می توان عریض تر و با متریال گران تر مانند چوب و یا سنگ مرمر در نظر گرفت . گاهی بر روی پله ها فرش مناسب راه پله هم استفاده می شود که بر زیبایی پله می افزاید .

پله های مدرن

کلمه مدرن که به میان می آید بسیاری از قوانین کنار می رود ، خلاقیت بروز میکند و سنت ها شکسته می شود . راه پله های شیشه ای ، پله های ترکیبی مثل ترکیب سنگ و چوب ، سنگ و آجر ، چوب و شیشه و ... . گاهی از فضای زیر پله برای ساخت کتابخانه ، اتاقک های انباری ، چایخانه های سنتی و ... استفاده می کنند . که این موضوع نیز بر مدرنیته داستان می افزاید . در ساخت پله های مدرن می توان نرده ها را در انواع و اقسام مختلف بکار برد .

راه پله چوبی

این نوع راه پله اگر از نوع پیچ هم باشد بسیاری شیک و مجلل است . به خانه انرژی و زیبایی می دهد . می توان با ترکیب نورپردازی با این پله ، جلوه خاصی به خانه داد . تنها موضوعی که بعد از قیمت بالا ممکن است شما را از داشتن این نوع پله و راه پله منصرف کند ، نگهداری دشوار آن است .

راه پله چوبی بزرگ در وسط سالن گویا نشان از ثروتمندی است . اگر یک پیانو گرند هم درکنار آن باشد ، با نوری ملایم بر روی پیچ پله و پیانو منظره تکمیل است . تاثیر نور در طراحی دکوراسیون داخلی را فراموش نکنید .

راه پله شیشه ای

کاربرد شیشه در معماری ، به پنجره ها ختم نمی شود . پله های شیشه ای نوعی از راه پله های مدرن محسوب می شوند . از شیشه های ضخیم و نشکن برای ساخت ان استفاده می شود . اما همچنان بالا و پایین رفتن از آنها دلهره آور است خصوصا برای کسانی که ترس از ارتفاع دارند و حالا زیر پای خود را هم می بینند .

پله های بدون پایه

برخی از انواع پله را می توان از یک طرف به دیوار وصل کرد . طوریکه انگار از دیوار بیرون آمده اند و به جایی وصل نیستند . این نوع از پله ها ظاهری بسیار غیر عادی برای بیننده دارند .