سقف سبک و ارزان برای ساختمان سازی کدام است؟

سقف از جمله مهم ترین قسمت های ساختمان است که به روش های مختلف اجرا می شود. پوششی برای جلوگیری از نفوذ عوامل طبیعی مانند تابش مستقیم آفتاب، وزش باد، ریزش باران و برف است و می‌تواند باعث یکپارچگی سازه و همچنین هماهنگی بین تیر و ستون شود و در مقابله با نیروهای فیزیکی سازه مقاومت بیشتری از خود نشان می دهد، این بخش از بنا باید از مقاومت لازم در برابر نیروهای وارده برخوردار باشد تا دچار آسیب نگردد. سیستم های متفاوتی برای اجرای سقف توسط مهندسین و سازندگان به کار برده می شود.

 

سقف ها می توانند در نوع ساخت و عملکرد سازه ای به شکل های متفاوت طراحی شوند. به دلیل اهمیت آن در ساختمان لازم است که در طراحی و پیاده سازی سقف مقاومت آن در برابر نیروهای وارده به اندازه کافی باشد تا آسیب نبیند. مثلا در مناطق زلزله خیز سقف های نوع طاق ضربی فاقد سختی کافی هستند و بنابراین به هیچ عنوان استفاده نمی شوند.

 

سقف ها از لحاظ نوع ساخت و عملکرد سازه ای با توجه به شرایط، می توانند به روشهای گوناگون طراحی و اجرا شوند. به طور کلی انواع سقف ها شامل سقف های چوبی، سقف طاق ضربی، سقف کامپوزیت، سقف تیرچه بلوک، سقف دال، سقف کرومیت، سقف کوبیاکس و سقف یوبوت  است.

 

ویژگیهای اصلی سقف :

 

مهم ترین ویژگی های سقف خوب به قرار زیر است :

 

1) مقاومت و پایداری آن در برابر نیروهای وزن خود و بارهایی که قرار است سقف تحمل نماید که عمده ترین آن در بام، بار برف است.

2) مقاومت در برابر آب و هوا: سقف باید به وسیله ی مصالح عایق مانع از عبور رطوبت به داخل فضا شود .

3) دوام قطعات و اجزای مختلف تشکیل دهنده ی سقف در برابر فرسودگی.

4) مقاومت حرارتی در برابر گرما و سرما و آتش سوزی از جمله ویژگیهای یک سقف مناسب است .

5) سبک بودن و قیمت مناسب آن با شرایط اقتصادی امروز، از مهمترین ویژگی های بارز سقف است.

 

گفتنی است که چنین ویژگیهایی برای سازه سقف یا ساختار اصلی سقف لحاظ می شود و سقف ها به لحاظ طراحی و دکوراسیون داخلی نیز انواع مختلفی همچون سقف کاذب دارند که در مباحث معماری و طراحی داخلی مد نظر بوده و ویژگیهایی همچون عایق صوت بودن، زیبایی، وزن و غیره در آنها مورد توجه است.

 

همانگونه که اشاره شد یکی از ویژگی های سقف خوب سبک بودن و قیمت مناسب آن است، سقف سبک و ارزان با توجه به متریالی که امروزه در حوزه ی ساخت‌وساز وجود دارد، فراوان یافت می شود. در زیر به انواع سقف‌های سبک و ارزان، مزایا، معایب و مراحل اجرای هر کدام به طور مختصر خواهیم پرداخت با ما همراه باشید،

 

چرا سبک سازی سقف ساختمان صورت میگیرد؟

 

در زمان های گذشته  ساختمان‌ها با مصالحی مثل آجر، سنگ، خشت و … ساخته می‌شد. این مصالح مقاومت بهتری در برابر گرما و سرما از خود نشان می‌دادند اما در برابر عواملی بیرونی دیگری نظیر سیل، زلزله و طوفان ناکارآمد بودند. از این رو با پیشرفت علم و تکنولوژی هر روزه مصالح و ابتکارهایی برای سبک سازی ساختمان‌ها به کار گرفته می‌شد

 

همانگونه که در مطلب بالا گفته شد ، سبک سازی ساختمان به دلیل کاهش خسارات مالی و جانی در مواجهه با بلایای طبیعی مانند سیل و زلزله در مناطقی که در معرض این خطرات هستند، پیش گرفته شد. علاوه بر کاهش خسارات در سبک سازی ساختمان، کاهش هزینه‌ها و همچنین صرفه جویی در مصرف انرژی هم از دیگر دلایل سبک سازی ساختمان می باشند .در زیر به انواع سقف‌های سبک و ارزان، مزایا، معایب و مراحل اجرای هر کدام به طور مختصر خواهیم پرداخت با ما همراه باشید،

 

سقف دال بتنی :

 

سقف دال (Dalle) بتنی از انواع سقفی است که در اروپا رایج است. استفاده از این سقف در سازه‌های بتنی بسیار مناسب بوده و در سازه‌های بتنی معمولاً از این سقف استفاده می‌شود، ولی این نوع سقف در ایران طرفداران زیادی ندارد و معمولاً سقف‌های تیرچه کرومیت و تیرچه پاشنه بتنی به این نوع سقف ترجیح داده می‌شوند. در بین انواع سقف سبک و ارزان سقف دال بتنی به دلیل استفاده کم فولاد در آن قیمت پایینی دارد ولی با توجه به مصرف بالای بتن، وزن زیادی دارد.

 

- مراحل اجرای سقف دال بتنی

 

برخلاف سایر سقف‌های رایج، سقف دال بتنی را می‌توان در حین اجرای اسکلت اجرا کرد. این سقف از فولاد (میلگرد) و بتن تشکیل شده است. همانطور که برای اجرای اسکلت از آرماتوربندی، قالب بندی، بتن ریزی و … استفاده می‌شود. برای اجرای سقف دال بتنی نیز از آرماتور بندی، قالب بندی و بتن ریزی استفاده می‌شود. البته گاهی نیز از قالب‌های فولادی دائمی برای مقاومت بیشتر سقف استفاده می‌شود.سقف دال بتنی یکی از متداول ترین انواع سقف های بتنی است و دارای 2 نوع دال تخت (دال بدون تیر) و دال با تیر است .

 

- دال تخت

 

در این نوع دال تیر به کار برده نمی شود و سقف به‌ صورت مستقیم به ستون‌ ها و دیوار برشی‌ ها متصل است. این نوع سقف نسبت به دال بتنی متکی بر تیر، از صلبیت کمتری برخوردار است؛ چرا که عامل ایجاد کننده‌ی سختی، مقطع عمیق تیرهاست که در این نوع سقف هیچ تیری در داخل سقف وجود ندارد و ستون‌ها مستقیماً از طریق دال سقف به یکدیگر متصل هستند. همچنین با توجه به اینکه عکس‌ العمل ستون‌ها با بارهای ثقلی وارده از طرف دال به‌ صورت نقطه‌ ای است، احتمال وقوع برش بانجینگبرای این قبیل سقف‌ ها بسیار محتمل است که برای جبران این ضعف از کتیبه و سر ستون استفاده می‌ شود.

 

- تیر دال

 

در این نوع سقف، برخلاف دال‌ های تخت از تیر استفاده می‌شود و به همین خاطر دارای صلبیت بیشتری بوده و بار کف ابتدا به تیر و سپس به ستون منتقل می‌شود. وجود تیر در اطراف دال باعث کاهش چشمگیر خیز دال می‌شود. بر عکس سیستم دال تخت، این سیستم محدودیت استفاده در ساختمان‌ های کمتر از 10 متر ارتفاع یا 3 طبقه را ندارد.

 

- مزایا و معایب آن

 

سرعت در اجرای کار، عدم نیاز به تیر ریزی، در نتیجه کاهش در مصرف فولاد از جمله مزایای این نوع سقف است.از معایب سقف دال بتنی، نیاز به مقاوم سازی آن پس از مدتی دیده می‌شود. اگر در حین ساخت شمع بندی به صورت استاندارد اجرا نشود، پس از مدتی مقاوم سازی آن نیاز است.وزن بالای کل سازه به دلیل استفاده زیاد از بتن، سرعت کم عملیات ساختمانی هم از دیگر معایب این روش به حساب می آید.